Home » Gasloos wonen » Totaaloplossing » Warmtepompen

Warmtepompen

Een essentiële stap om gasloos te wonen is het vervangen van de traditionele cv-ketel door een warmtepomp. Met een volledig elektrische warmtepomp ga je helemaal van het gas af, hybride warmtepompen kunnen een mooie tussenoplossing zijn. Bij nieuwe woningen zijn all-electric warmtepompen veelal direct geschikt, voor oudere woningen kijken we eerst naar het toepassen van isolatie en het overschakelen naar lage-temperatuur verwarmingssystemen, zoals vloerverwarming.

Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp neemt bij lage temperatuur warmte op uit de lucht, bodem of grondwater. Deze warmte wordt vervolgens bij hoge temperatuur weer afgegeven, bijvoorbeeld in huis. De meest gangbare waterpomp laat bij lage temperatuur een vloeistof verdampen, waarna die damp bij hoge temperatuur weer condenseert. Eigenlijk een soort omgekeerde koelkast, waarbij de warmte achterop de condensor wordt afgegeven.

De voordelen van een warmtepomp

Een warmtepomp is dé aanjager achter het verduurzamen van je woning. In woningen gebouwd na 2000 kun je met een warmtepomp direct volledig van het aardgas af. In oudere woningen kun je na enkele aanvullende maatregelen ook volledig energieneutraal wonen. Dit zorgt voor een vermindering van je CO2-uitstoot, een duurzamer energielabel en een waardevermeerdering van je woning.

De technologie achter de warmtepomp is bewezen en betrouwbaar, deze is inmiddels al ruim veertig jaar oud. Er zijn er alleen in Nederland al ruim 220.000 in woningen geïnstalleerd. Ze verbeteren nog wel, maar in kleine stapjes zoals dat gaat met vrijwel iedere techniek. Ze zijn uitstekend toe te passen in heel veel Nederlandse woningen met een goed rendement.

Welke soorten warmtepompen zijn er?

Een belangrijke keus bij het verduurzamen van jouw woning is of je voor hybride of een all-electric warmtepomp moet kiezen. Er worden veel verschillende warmtepompen op de markt aangeboden. Elke pomp heeft zijn eigen voordelen en unieke eigenschappen.

All-electric warmtepompen

Het voordeel van een all-electric warmtepomp is dat je je gasaansluiting helemaal kunt verwijderen. Een goed geïsoleerd huis verbruikt minder energie voor de verwarming en koelt niet zo snel af als de verwarming uit staat. Voor deze huizen is een all-electric warmtepomp vaak een goede oplossing waarmee de stap naar volledig gasvrij wonen gezet kan worden. Wanneer je op gas kookt, hoef je alleen nog maar op elektrisch koken over te stappen om je hele gasmeter weg te kunnen laten halen.

Lees verder

Hybride warmtepompen

Het voordeel van hybride warmtepompen is dat deze aangesloten worden op de bestaande cv-ketel. Hierdoor bespaar je met je warmtepomp op gas en kan je met je cv-ketel bij blijven verwarmen op zeer koude dagen en ben je altijd voorzien van onbeperkt warm douchewater. Als je woning nog niet zo goed geïsoleerd is, kan je op deze manier toch met een zuinige warmtepomp in een groot deel van je warmtebehoefte voorzien.

Lees verder

Verschillende warmtebronnen

Lucht/water, lucht/lucht of water/water warmtepompen. Deze termen vertellen iets over de bron waar de warmtepomp haar warmte uit haalt. Ook zegt het of de warmte in de woning wordt afgegeven aan de binnenlucht of aan het water in het cv-systeem. Het is goed om te weten dat lucht van -30 graden nog steeds warmte bevat die je eruit kan halen en dus als bron van warmte voor de warmtepomp kan dienen. Het is natuurlijk logisch dat het veel makkelijker is om warmte te halen uit lucht of water van bijvoorbeeld 20 graden Celsius dan uit lucht of water met antivries van -30 graden Celsius. Een warmtepomp kan ook bij hele lage temperaturen warmte oogsten uit lucht of water. De pomp zal dat dan wel minder efficiënt doen dan wanneer de bron een hogere temperatuur heeft.

Lucht/lucht warmtepompen

Lucht/lucht warmtepompen worden ook vaak airco’s genoemd. Dit zijn in de meeste gevallen splitsystemen waarbij je een buiten- en een binnenunit hebt. We noemen dit lucht/lucht warmtepompen wanneer ze niet alleen kunnen koelen, maar ook kunnen verwarmen. De dubbele verwijzing naar lucht wordt gemaakt omdat de buitenunit de buitenlucht als bron gebruikt om haar warmte uit te halen en de binnenunit de binnenlucht gebruikt om deze warmte weer aan af te geven. Deze warmtepompen kunnen, wanneer ze goed berekend zijn, heel snel een ruimte opwarmen of afkoelen. Daarom worden ze vaak gebruikt in bijvoorbeeld slaap- en studeerkamers. Deze hoeven, door de manier waarop ze gebruikt worden, meestal niet de hele dag aangenaam warm te zijn maar wanneer ze gebruikt worden, is het wel fijn als ze dan ook snel opgewarmd of afgekoeld kunnen worden.

Lucht/water warmtepompen

Bij een lucht/water warmtepomp wordt verwezen naar de bron waar warmte uitgehaald wordt en waar deze warmte weer in wordt afgegeven. Deze warmtepompen zijn beschikbaar als split en als monoblock. De warmte wordt bij een splitsysteem door de buitenunit uit de buitenlucht gehaald en via het middel in de leidingen naar de binnenunit gebracht. De binnenunit geeft deze warmte af aan het verwarmingswater in de cv-installatie. Bij een monoblock warmtepomp zit het hele systeem in de buitenunit en die maakt dan ook in deze buitenunit direct het warme water dat naar het cv-systeem gebracht wordt.

Water/water warmtepompen

Dit type warmtepomp haalt de warmte veelal uit de bodem en soms ook uit zonnepanelen op je dak. Dit betreft vaak zonnepanelen met een extra warmtewisselaar, die de buitenlucht als bron gebruikt om via het water met antivries warmte te winnen. Vanwege de combinatie met zonnepanelen, of PV panelen wordt dit ook wel een PVT warmtepomp genoemd. De T staat dan voor thermisch. Deze warmtepompen maken geen gebruik van de buitenlucht als bron voor hun warmte, maar van een zogenaamde gesloten bodembron. Daarom worden het ook wel bodemwarmtepompen genoemd. Technisch werkt dit systeem als volgt. Er gaat een lange kunststof slang de bodem is, soms wel 150 meter diep. In de slang stroomt water met antivries rond dat door de warmtepomp gebruikt wordt om warmte uit te halen. Het water met de antivries in de slang stroomt door de slang en warmt door de wand van de slang weer op neemt en de temperatuur van de bodem aan. Hierdoor heeft de warmtepomp altijd een constante temperatuur van ongeveer 12 graden Celsius beschikbaar om warmte uit te halen.

Een bodembron heeft een veel gunstiger en stabieler rendement dan een warmtepomp die de buitenlucht als bron gebruikt. Nog een groot voordeel van een bodembron is dat je voor de koeling in de zomer de warmtepomp niet aan hoeft te zetten. Je kan je woning afkoelen met de temperatuur van het water dat door de bodembron stroomt zonder dat de warmtepomp daarvoor hoeft te werken. Je gebruikt dan bijna geen energie voor je koeling en je stopt de warmte die je uit je huis gehaald hebt terug in de grond, waar deze op je wacht tot het winter wordt en je de warmte er weer uit kan halen.

Verschillen in bouw

Warmtepompen zijn verkrijgbaar in verschillende varianten: de split warmtepomp en de monoblock warmtepomp.

Split warmtepompen

Een split warmtepomp is opgedeeld in twee aparte apparaten. Een buitenunit en een binnenunit. De buitenunit haalt warmte uit bijvoorbeeld de buitenlucht en de binnenunit geeft deze warmte af aan het cv-water. Om dat zo te kunnen doen, worden de twee apparaten met elkaar verbonden door leidingen. Door deze leidingen stroomt het middel dat de warmtepomp nodig heeft om haar werk te kunnen doen.

Monoblock warmtepompen

Alles wat er moet gebeuren om warmte aan je cv-water of aan de binnenlucht over te dragen, gebeurt in één apparaat. Uit een monoblock komt dus direct warm verwarmingswater of warme lucht.

Wat is een hoog temperatuur warmtepomp?

De meeste huizen hebben een verwarmingssysteem dat ontworpen is voor verwarmingswater van 60 graden of hoger. Vroeger was dit zelfs 90 graden. Warmtepompen werken het beste met een hoog rendement bij lagere temperaturen, zoals 30 of 35 graden. Het probleem dat dan ontstaat, is dat de radiatoren en leidingen te klein zijn om bij deze lage temperaturen genoeg warmte te kunnen geven. Doorgaans wordt in zo’n geval dan ook voor gekozen om deze te vervangen en/of vloerverwarming aan te leggen. Dit vraagt veelal om een behoorlijke verbouwing en bijbehorende investering.

Een alternatief zijn de warmtepomp die hoge temperaturen tot wel 75 graden Celsius kunnen produceren, waardoor het vervangen van de radiatoren niet meer nodig is. Deze hoge temperaturen zijn vaak alleen maar in de echt koude periodes nodig. Het overgrote deel van het jaar kan de warmtepomp wel met lagere temperaturen werken. Het grote nadeel produceren van hoge temperaturen met een warmtepomp is dat het rendement van de warmtepomp erg snel omlaag gaat. Hij wordt minder zuinig en gaat meer stroom verbruiken. Woon Duurzaam kiest er zodoende vaak voor om wel de radiatoren en het leidingwerk aan te passen. Wanneer dit niet mogelijk is, is een hoog temperatuur warmtepomp een interessant alternatief.

Een totaaloplossing voor gasloos wonen

Voor een gasloze en energieneutrale woning is een breed pakket aan maatregelen nodig. Van het isoleren van je woning en de overgang op een ander verwarmingssysteem tot het aanbrengen van zonnepanelen. Woon Duurzaam is thuis in alle disciplines en heeft daarom alles in huis om de juiste mix aan maatregelen voor jouw woning te adviseren en volledig uit te voeren. Met als resultaat een energieneutrale woning zonder maandelijkse energiekosten.

Start jouw woningadvies

Meer over onze integrale aanpak

Veel soorten warmtepompen maken geluid en daar moeten we bij het opstellen van onze plannen en adviezen rekening mee houden. De binnenunit van de warmtepomp maakt van zichzelf weinig geluid en is meestal al stiller dan een cv-ketel. Een warmtepomp met een buitenunit waar een ventilator in zit, maakt het meeste geluid. Het geluid wordt veroorzaakt door de ventilator en de compressor in de buiten-unit. Lees meer over het geluid dat warmtepompen maken.

De subsidie die je kan ontvangen voor het plaatsen van een warmtepomp bedraagt tussen de € 500,- en € 3.300, –. Voorwaarde voor de subsidie is dat de warmtepomp minimaal een vermogen heeft van 400 kWh. De hoogte van de subsidie verschilt per merk, type en geïnstalleerd vermogen. Op de website van het rvo vind je een lijst met een indicatief subsidiebedrag per merk, type en vermogen. Lees meer over subsidies voor verduurzaming.

Veel luchtwarmtepompen kunnen ook de woning verkoelen. Het is wel de vraag of dat verstandig is. Een warmtepomp wordt meestal aangeschaft om te besparen op de energierekening. Het kost veel energie om de woning te koelen. Bovendien kun je er niet te hard mee koelen. Daarnaast moet ook je verwarming geschikt zijn.

Een water/water warmtepomp (bodemwarmtepomp) is beter geschikt om je huis te koelen. Dit type warmtepomp kan een woning passief koelen, wat betekent dat het in tegenstelling tot een luchtwarmtepomp de woning energiezuinig kan koelen.

Bij een luchtwarmtepomp wordt een buitenunit geplaatst. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om een vergunning aan te vragen. Of er een vergunning nodig is, hangt onder andere af van de plaats en de afmetingen van de buitenunit. Voor een water/water warmtepomp (bodemwarmtepomp) kan ook een vergunning of melding nodig zijn voor het boren van de bodembron.

Een volledig elektrische warmtepomp is vooral geschikt voor woningen met redelijke tot goede isolatie. Voor een hybride warmtepomp zijn de eigen aan isolatie minder streng. Maar nog steeds moet de woning wel redelijk geïsoleerd zijn, anders zal de cv-ketel vaak moeten bijspringen. Warmtepompen presteren het beste bij een verwarmingssysteem dat geschikt is voor lage temperaturen, maar er zijn ook modellen die toe te passen zijn bij hoge temperatuur radiatoren. Voor het plaatsen van een warmtepomp is binnen in de woning ruimte nodig. Hoeveel ruimte is afhankelijk van de soort warmtepomp. Weten of je huis geschikt is voor een hybride of volledig elektrische warmtepomp? Start het woningadvies

Een warmtepomp, zonnepanelen en andere duurzame systemen zijn zeer onderhoudsarm, maar niet onderhoudsvrij. Om ervoor te zorgen dat jouw energiebesparende maatregelen topprestaties blijven leveren, is het belangrijk om de systemen jaarlijks te laten controleren. Hiervoor kun je een onderhoudscontract afsluiten bij Woon Duurzaam. Zo ben je onder meer verzekerd van een 24/7 storingsdienst, waardoor je er altijd warmpjes bij zit en het hele jaar door maximaal bespaart. Wel zo comfortabel. Meer over het onderhoudscontract.

Een hybride warmtepomp of een volledig elektrische warmtepomp, welke moet ik hebben? Die vraag krijgen we vaak. Ons advies hangt van de situatie af. De eerste stap is het bedenken of jouw situatie meer baat heeft bij een hybride of een all-electric warmtepomp. Het voordeel van hybride warmtepompen is dat deze aangesloten worden op de bestaande cv-ketel. Hierdoor bespaar je met je warmtepomp op gas en kan je met je cv-ketel bij blijven verwarmen op zeer koude dagen en ben je altijd voorzien van onbeperkt warm douchewater. Als je woning nog niet zo goed geïsoleerd is, kan je op deze manier toch met een zuinige warmtepomp in een groot deel van je warmtebehoefte voorzien. We kunnen je helpen om te bepalen of de door jou gekozen warmtepomp later, wanneer je het huis beter isoleert, helemaal verwarmd kan worden zonder de cv-ketel. Voor het warme douchewater plaatsen we dan een boiler bij de warmtepomp. Het voordeel van een all-electric warmtepomp is dat je je gasaansluiting helemaal kunt verwijderen. Een goed geïsoleerd huis verbruikt minder energie voor de verwarming en koelt niet zo snel af als de verwarming uit staat. Voor deze huizen is een all-electric warmtepomp vaak een goede oplossing waarmee de stap naar volledig gasvrij wonen gezet kan worden. Wanneer je op gas kookt, hoef je alleen nog maar op elektrisch koken over te stappen om je hele gasmeter weg te kunnen laten halen.

Er worden veel verschillende warmtepompen op de markt aangeboden. De ISDE subsidie apparatenlijst met alle merken en verschillende types warmtepompen is een verbazingwekkende lijst van 158 pagina’s lang. Elke pomp heeft zijn eigen voordelen en unieke eigenschappen. We helpen je graag met het kiezen van de juiste warmtepomp voor jouw situatie en geven je in deze column graag wat meer informatie over de verschillende warmtepompen.

Technici in de wereld van warmtepompen spreken vaak over monoblock, split, lucht/water, lucht/lucht of brine water/water warmtepompen. Het gebruik van dit jargon maakt het voor de meeste mensen niet makkelijk om te snappen wat er bedoeld wordt. Deze termen vertellen iets over de manier waarop de warmtepomp gebouwd is en over de bron waar de warmtepomp haar warmte uit haalt. Ook zegt het of de warmte in de woning wordt afgegeven aan de binnenlucht of aan het water in het cv-systeem. Het is goed om te weten dat lucht van -30 graden nog steeds warmte bevat die je eruit kan halen en dus als bron van warmte voor de warmtepomp kan dienen. Zolang het absolute nulpunt van -273 graden Celsius niet bereikt is, zit er warmte in die je eruit kan halen. Het is natuurlijk logisch dat het veel makkelijker is om warmte te halen uit lucht of water van bijvoorbeeld 20 graden Celsius dan uit lucht of water met antivries van -30 graden Celsius. Een warmtepomp kan ook bij hele lage temperaturen warmte oogsten uit lucht of water. De pomp zal dat dan wel minder efficiënt doen dan wanneer de bron een hogere temperatuur heeft.

Op deze pagina vertellen we je alles over de verschillen in bouw en in warmtebron. Begint het je allemaal te duizelen? Start het woningadvies en wij adviseren wat er in jouw situatie de beste oplossing is.